Everlasting Blessings of Mata Dadanbai & Dr. Premchand Manghirmalani

Sindhi Short Story

सिंधी पहाका / चवणियूं - कहाणियूं Sindhi Proverb Stories

हीउ कहाणी जेका अजु मां तव्हां सां शेयर कयां थो उहा मां पहिंजे बालपणे में पहिंजे पिता साहिब डॉ प्रेमचंद मंघिरमलानी जन जे वातां बुधी हुयी। हकीकत में हर सिंधी पहाके या चवणी सां का न का कहाणी जुडियिल हूंदी आहे, जहिं जी बुनियाद ते उन पहाके या चवणी जे वापर जी शुरुआति थियल लेखी वेंदी आहे।

अगियां बाहि पोयां दरियाह

पुराणे समे में सुजानपुर रियासत जो राजा हुओ चंड्रोमल उन जे दरबार में हिकु नवजवान वजीर रामलाल हुओ। रामलाल सजे राज में पहिंजी सियाणप लाइ मशहूर हुओ सो राज दरबार में बि खेस काफी इज़त मानु हासिल हुओ। रामलाल जो हिकु नंढो भाउ गोपाल हुओ जेको बालपणे खां ई रामलाल सां गडु राज दरबार में ईंदो हुओ ऐं जहिं वक़त राजा ऐं दरबारिन जे विच में का सलाह मसलत हलंदी हुयी त गोपाल बाहिर निकरी राज महल में घुमंदो हुओ।

डिसन्दे डिसन्दे 10 साल गुजरी वया ऐं गोपाल 15 सालन जो थी वयो। हिक डींहुं राज महल मां राणी जो बेशकीमती हार गुम थी वयो। सिपाहिन राजा खे बुधायो त महल में को बाहिरियों माणुहू कोन आयो हो। सिरफ गोपाल घुमे फिरे पयो पर उहो त बालपणे खां पियो घुमंदो आहे सो उन खे बि बाहिरियों माणुहू न थो चयी सघिजे।

राजा काफी पुछा कयी पर राणी जो हार न मिलियो। राणी खे शकु थियो त इहो हार पक ई पक गोपाल चोराये वयो आहे सो हुन राजा खे गोपाल खे जेल में विझण वासिते चयो। राजा खे रामलाल जे नाराज़ थियण जो भउ हुओ सो उन राणी जी गालिह ते धिआनु कोन डिनो। पर जडहिं राणी पेके वंञण जी धमकी डिनी त लाचार थी राजा गोपाल खे जेल में बंद कराये छडियो।

राजा जे इन कदम ते सजे राज में चवु पचवु शुरू थी वयी त राजा बेइंसाफी कयी आहे बियो न त गोपाल खे पहिंजी सफाई डियण जो मोको त मिलण घुरिजे हां। आखिर इहा गालिह राजा जे कनन ते बि पयी सो बिये डींहुं हुन गोपाल खे दरबार में घुराये चयो।

मां विचार कयो त तो सां इंसाफ थियण घुरिजे ऐं असांजे राज जे सभ खां सियाणे माणुहू जे सामहूं तोखे पहिंजी बेगुनाही बाबत चवण जो मोको मिलण घुरिजे ऐं उहो सियाणो माणुहू ई तुहिंजो इंसाफ करे।

राजा जी इहा गालिह बुधी गोपाल बेहद खुश थियो पर राजा जे बिये जुमले जणु कोसन टांडन ते पाणी विझी छडियो। राजा चयो

मां हिन राज जो राजा आहियां ऐं मुहिंजो वजीर ऐं तुहिंजो भाउ रामलाल सजे राज जो मशहूर सियाणो माणुहू आहे हाणे तूं बुधाय त तुहिंजो इंसाफ केरु करे? मां सिरफ ऐतिरो थो चाहियां त तुहिंजो इंसाफ राज जो सभ खां सियाणो माणुहू करे।

इहो बुधे गोपाल खे लगो हुन जा त ब बि वया त छह बि वया हू पाण खे बिन बाहिन विच फाथलु महसूस पयो करे। समझ में ई कोन पे आयुसि त छा चवे? जे जंड्रु थो खणे त जंड्रु गोरो जे पुड थो खणे त पुड गोरो। गोपाल जी हालत डिसी रामलाल हुन जी मुशकिल समझी वयो पर वजीर हुजण सबब भाउ जी सिधी मदद बि कोन पयो करे सघे।

सियाणे रामलाल पहिंजी पहिंजी जगह ते वेठे वेठे चयो गोपाल ऐतिरो मुंझी छो पयो आहियीं? डाडे जूं कहाणियूं छो न थो याद करीं?

भाउ जो आवाज़ बुधी गोपाल जो जणु त साह में साहु पयो। हुन राजा खे चयो साईं मां पहिंजी चूंड बुधायिण खां अगु हिक आखाणी बुधाइणु थो चाहियां महिरबानी करे मोकल डिनी वञे।

राजा इहो त समझी वयो त सियाणे रामलाल का त चालाकी करे भाउ जी मदद कयी आहे पर रामलाल जे अखरन में ऐतिराज़ जोग कुझु हुओ ई कानि सो लाचार थी गोपाल जी कहाणी जी गालिह मंज़ूर कयी।

दरबार में वेठल सभु पया सोचिन त रामलाल जे डाडे ऐं कहाणी चवण में पक को त राज हूंदो। गोपाल कहाणी बुधाइणु शुरू कयी। हिक गोठ जा कुझु नवजवान बेड़ी में चडिही नदी जी सैर कनि पया। ओचितो कंहिं सबब करे बेड़ी उबिती थी पयी। वेठल सभनी खे तरण जो सुठो अभ्यासु हुओ सो हर को बिये जी चिंता किये बिना नदी जे तेज़ वहकरे खां पाणु बचाये किनारे जी तरफ तरण लगो।

किनारे ते पहुची खेन खबर पयी त हिकु नवजवान घटि आहे। दरअसल नदी जो तेज़ वहकरो उन नवजवान खे वहाये खणी वयो हो। नदी जे तेज़ वहकारे सबब उहो नवजवान हिक अणजाण किनारे जे वेझो अची पहुतो पर छा डिसे त बिये किनारे तां कुझु वाघू वडी तेज़ी सां उन जे तरफ तरन्दा अचन पया। वाघुन खां बचण लाइ नवजवान पहिंजे हवासन ते काबू कन्दे पहिंजे पासे जे किनारे जी तरफ तेज़ी सां तरण शुरू कयो ऐं वाघू विच नदी में पहुता हूंदो जो नवजवान किनारे ते ज़मीन ते पहुची वयो।

किनारे तां नवजवान डिठो त उन्हन वाघुन जे पुठियां बिया केतिरा ई वाघू उन तरफ तरी अचन पया। नवजवान खे हिक भेरो वरी भउ वराये वयो। उन वक़त तायीं पहिरियां वाघू अची किनारे जे वेझो पहुता हुआ पर उन नवजवान में ऐतिरी सघ बाकी ई न बची हुयी जो ड्रुकी परे हलियो वञे। इहो डिसी त जेके वाघू किनारे जे वेझो पहुता आहिन से उते ई बिही रहिया आहिन नवजवान जे साह में साहु पयो।

थोरी ई देर में सवें वाघू किनारे जे वेझो अची पहुता पर उन्हन मां को बि पाणी मां निकरी किनारे ते बीठल नवजवान जे तरफ न पयो वधे। ओचितो पहिंजी पुठीअ ते तपति जो अहसास करे नवजवान पुठि वराये डिठो ऐं जेको हुन जे सामहूं हुओ उन त नवजवान जा होशो हवास ई खसे वरता।

दरबार में वेठल माणुहू विचार में पयिजी वया त जेको नवजवान नदी जे तेज़ वहकरन खां बची आयो, वाघुन खां बची आयो उहो कहाणी जी पछाड़ीअ तायीं जियरो रहंदो या मरी वेन्दो? राजा त पुछी बि वरतो गोपाल उन नवजवान सामहूं आखिर हुओ त छा हुओ?

गोपाल वराणी डिनी साईं नवजवान डिठो त उन जे सामहूं वारे जंगल में बाहि लगी वयी आहे जेका बेहद तेज़ी सां फैलिजी रही आहे। बस कुझु ई देर में ई उहा नवजवान जे ऐतिरो वेझो अची पहुचंदी जी जो नवजवान जो बचण मुशकिल ई न पर नामुमकिन थींदो।

सचु थो चयीं गोपाल अगियां अथस जंगल जी बाहि ऐं पुठियां अथस वाघुन वारो दरियाह उन नवजवान खे त भगवान बचाये त बचाये बाकी इंसान जे हथि वस त कोन आहे। खैर पोय छा थियो?

छा थींदो साईं मुहिंजी हालत बि उन नवजवान जहिड़ी आहे जहिं जे अगियां बाहि पोयां दरियाह हुओ। सो इहो फेसिलो बि तव्हां ई कयो त मुहिंजो इंसाफ केरु कन्दो।

Posted on 18 Aug 2021

error: Content is protected !!