Everlasting Blessings of Mata Dadanbai & Dr. Premchand Manghirmalani

सिराध (श्राध)

सिराधन बाबत

जे संस्कृत मूजिब डिसजे त सिराध उहो कमु आहे जेको दिल जी सचाई ऐं गहरे विशवास सां कियो वेन्दो आहे छो जो सिराध करे असां पहिंजन स्वर्गवासी वडन खे उहो अर्पण करण चाहियूं था जेको असां वास्ते संदन जियरे मुमकिन न हो। ज़िन्दगी जियण जे हिंदु तरीके मूजिब सिराध उहो मोको आहे जेको असां खे हिन फ़ानी दुनिया खे छड़े स्वर्ग वियिल असां जे पूर्वजन जी यादगिरी कराये थो। हिंदुन जे हिसाब मूजिब धरती ऐं स्वर्ग जे विच में हिकु बियो पितृ लोक बि आहे। धरती ते सरीर जो त्याग करण खां पोय आत्मा सिधो स्वर्ग न थी वञे पर ट्रिन पीढ़ीयन तायीं पितृ लोक में इन्तिज़ार करे थी ऐं पोय वञी परमात्मा सां एकाकार थी स्वर्ग में वास करे थी।

इतिहास मूजिब सिराधन या पितृ पक्ष, जेको नालो उत्तर भारत में वापिरियो वञे थो, जो अरसो सिज जे तुला रास में दाखिल थियण खां वठी सिज जे वृषिक रास में दाखिल थियण जे विच वारो हिक महीने जो वक़त आहे। इन वक़त में आत्मा खे पितृ लोक में रहण जी मोकल न आहे सो आत्मा धरतीअ ते अची पंहिंजे ज़िस्मानी वज़ूद वारन बारन या पोयन जे घर अची रहे थी। वकत जे इन अरसे में सिंधी महीने बड्रे [भाद्रपद] जे सतनारायण / पूर्णिमा खां वठी उमास / अमावस जे विच वारो १६ चंड डींहंन जो अरसो सिराधन जो लेखियो वेन्दो आहे। आम तौर सिराध, गणेशोत्सव खां हिकदम पोय, घणे भाँज्ञे अनंत चतुर्थी जे बिये डींहं खां [अंग्रेजी महीनो आम तौर सेप्टेम्बर जो ] शुरू थियन था।

को वंशज पहिंजन पूर्वजन जो सिराध कहिड़े डींहं ते कन्दो इन जो मदार पूर्वज जे सरीर त्यागिण वारे चंड डींहं [तिथ] सां लागापो रखे थो ऐं इन बाबत ब्राहमण देवता फैसलो करे बुधायिन था। जे कडहिं तव्हां खे जाण न हुजे त सिराधन जे आखिरी डिंहुं सर्व पितृ अमावसया या पितरन जी उमास डींहुं सिराध करे सघिजे थो न त वेझिड़ायी में रहन्दड़ ब्राहमण खां सलाह वठी सघजे थी।

सिराध करण जो सबब

महाभारत जी लड़ायी में जडहिं दानवीर कर्ण सरीर त्यागियो त संडास पुण्यन सबब संदस आत्मा खे सिधो स्वर्ग में दाखिला मिली। स्वर्ग में कर्ण जे सामहूं जेको खाधो रखियो वियो सो हो सोन चांदी ऐं बिया पदार्थ जेके हुन धरतीअ ते दान किया हुआ। कर्ण दान्ह खणी स्वर्ग जे राजा इन्द्र वठि पहुतो जहिं बुधायुस त जीयं ते धरतीअ ते रहन्दे कर्ण पहिंजन पूर्वजन जो सिराध करे खेन खाधो अर्पण न कियो हो सो कर्ण रवाजी खाधो हासिल करण जो हकदार कोन आहे। कर्ण जो चवण हो त हुन खे पहिंजन हकीक पूर्वजन जी जाण ई कोन हुयी तहिं करे हू सिराध कोन करे सघियो। आखिर इन्द्र इहो फैसलो कियो त कर्ण खे वापस धरती ते वञी पहिंजन पूर्वजन जो सिराध करण वास्ते बिन हफ्तन जी मोहलत डिनी वंञे। अजु इहो बिन हफतन वारो अरसो सिराध लेखिया वेन्दा आहिन।

सिराधन या पितृ पक्ष जी अहमियत

गरुड़ पुराण ऐं मार्केण्डय पुराण मूजिब हर वंशज जो इहो फरजु आहे त उहो पंहिजन स्वर्गवासी पूर्वजन जो सिराध करे छो जो मुकिती हासिल करण में सिराध जी वड़ी अहमियत आहे। इहो बि विशवास आहे त सिराध करण सां पूर्वजन जी आत्मा खुश थी सिराध कन्दड़ वंशज खे धन दौलत, सुठी तंदुरिसती, खुशहाल वड़ी उमिर ऐं वेन्दे मुकिती जो वर बि डयी सघे थी।

सिराध करण जी रीत – रस्मो रिवाज़

सिराध जे डींहुं ब्राहमण देवता अगु में मुकिरर वकत ते घर अचे थो। पूजा खां पोय ब्राहमण खे खाधो आशियो वेन्दो आहे। खाधो खायिण खां अगु ब्राहमण देवता आशियल खाधे जे हर हिक पदार्थ मां तमाम थोरो खणी पितृ अर्पण वास्ते डिये थो, जेको घर खां बाहिर आम तौर छित ते रखियो वेन्दो आहे। इहा मनता आहे त कांग जो अची इन खाधे खे चुंभ हणण जो मतलब इहो खाधो पितृ लोक में पूर्वजन खे पहुतो। आखिर में ब्राहमण देवता खे डखिणा [रोक रककम] ऐं बिये सूखडियूं डयी रवाना कबो आहे।

सिंधी कुटुम्बन में सिराध वास्ते फलन ऐं मिठाईन सां गडु सीरो पुरी [पुड़ी] कड़ी चांवर जहिड़ा खाधे जा पदार्थ तैयार करण जी रीत आम आहे। घणन कुटुम्बन ते इन डींहं ते उहे सभु रेसीपीज बि तैयार कयूं वेंदियूं आहिन जेके स्वर्गवासी पूर्वजन खे जियरे पसंद हुयूं।

भारत जे आदमशुमारी जे लिहाज खां हाणे ब्राहमणन वास्ते इहो मुमकिन न रहियो आहे त उहे हर हिक सिराध वास्ते मौजूद रही सघन सो वेझिडायीअ में ब्राहमण जी जगह ते नियाणी खे सिराध खारायिण जी रिवायत वज़ूद में आयी आहे।

पितरन जी उमास या सर्व पितृ अमावस्या

सर्व पितृ अमावस्या या पितरन जी उमास डिहूं शाम जो सिज लथे धारे,घर जे बाहिर वारे दरवाजे जे भरसां छेणे सां लेपो पाये जल जो छंडो हणी साफ कियिल जगह ते अटे जे गोल अणपकियिल रोट ते डियो रखी घर जो हर हिकु भाती कच्चा चांवर ऐं जल अर्पण करे सभनी पूर्वजन खे याद कन्दे भूल चुक लाय माफ़ी घुरन्दो। इहो डियो पासे वारी नदी या दरियाह में अर्पण करण मतलब सिराधन जो पूरो थियण।

Last Updated 19 May 2021

error: Content is protected !!